5 najczęstszych błędów w gospodarce odpadami w zakładach produkcyjnych

Brak segregacji przy źródle

To absolutna podstawa – a zarazem jeden z najczęstszych grzechów. Jeśli odpady nie są segregowane tam, gdzie powstają, późniejsze rozdzielenie ich na frakcje jest trudne, czasochłonne i kosztowne. W praktyce oznacza to, że wartościowe surowce wtórne (karton, folia, tworzywa, metale) trafiają do kontenerów na odpady zmieszane. A to już prosta droga do wyższych opłat za odbiór, utraty możliwości recyklingu i niepotrzebnego marnowania zasobów.

Wystarczy kilka dobrze oznaczonych punktów zbiórki, dostosowanych do specyfiki hali, by znacząco poprawić efektywność segregacji. Zespół powinien wiedzieć, co gdzie wrzucać – a najlepiej, żeby miał do tego wygodne narzędzia (np. mobilne pojemniki, worki na wózkach, podajniki).

Przechowywanie odpadów „gdzie się da”

Zaskakująco często odpady lądują tam, gdzie akurat jest miejsce – za maszyną, przy rampie, pod regałem. Brakuje wyznaczonych stref, przez co na hali robi się nieporządek, trudniej zadbać o bezpieczeństwo, a dostęp do stanowisk pracy bywa utrudniony. Do tego dochodzi problem zapachów, wilgoci, szkodników… i mamy gotowy przepis na konflikt z działem BHP lub sanepidem.

Rozwiązanie? Wyraźnie oznaczone strefy gromadzenia odpadów, najlepiej zadaszone i zabezpieczone, tak by nie kolidowały z ciągami komunikacyjnymi. Warto też wdrożyć harmonogram wywozu lub wewnętrznego transportu odpadów – dzięki temu nie będą się „kumulować” tygodniami.

Brak urządzeń do redukcji objętości

Nieprzetworzone odpady zajmują ogrom miejsca. Folia stretch rozciągnięta po hali, stosy pustych kartonów, styropian z dostaw – to wszystko potrafi zająć tyle samo przestrzeni, co gotowe produkty. A przecież już na miejscu można je sprasować lub skompaktować. Tylko trzeba mieć do tego odpowiedni sprzęt.

Brak belownic, pras, kompaktorów czy rozdrabniaczy to nie tylko strata przestrzeni. To także więcej transportów (czyli wyższe koszty), większe ryzyko pożaru i brak możliwości sprzedaży niektórych surowców wtórnych (np. makulatury luzem nikt dziś nie odbierze po dobrej cenie). Jedna belownica kanałowa potrafi zrobić ogromną różnicę – zmniejszając objętość odpadów nawet 10-krotnie.

Nikt nie czuje się odpowiedzialny

W wielu zakładach gospodarka odpadami „jest, bo musi być” – ale nikt się nią realnie nie zajmuje. Pracownicy nie wiedzą, kto odbiera odpady i kiedy. Nikt nie analizuje, ile ich powstaje, jakie są koszty utylizacji, gdzie można coś poprawić. Wszystko „dzieje się samo”, co z reguły oznacza: nie dzieje się dobrze.

Aby to zmienić, trzeba jasno wyznaczyć osoby odpowiedzialne za nadzór nad systemem – zarówno na poziomie operacyjnym (np. brygadzista), jak i administracyjnym (np. osoba od zamówień usług wywozowych, kontaktu z firmą zewnętrzną). Nawet przy prostym systemie gospodarki odpadowej przydaje się koordynator, który będzie reagować, kiedy coś przestaje działać.

Brak analizy i optymalizacji

I na koniec – największy błąd strategiczny. Odpady to przecież realne dane: ile ton kartonu w miesiącu, ile kursów odbioru, jaki koszt jednostkowy, jaka cena sprzedaży surowców wtórnych. Tymczasem mało który zakład produkcyjny monitoruje te dane na bieżąco.

Bez wiedzy nie ma optymalizacji. A szkoda, bo nawet podstawowa analiza może prowadzić do dużych oszczędności. Może się okazać, że warto rozdzielić odpady na więcej frakcji, zmienić harmonogram odbioru albo… wymienić belownicę na większą. W erze rosnących opłat za gospodarowanie odpadami warto wiedzieć, gdzie dokładnie uciekają pieniądze.

Jeśli potrzebujesz wsparcia w wyborze odpowiednich maszyn – od prostych belownic po zaawansowane systemy pras z kontenerem – warto zapoznać się z ofertą dystrybutora urządzań do kompaktowania odpadów Ekomaszyny.pl.